Je kent de beelden van de branden die Los Angeles sinds 7 januari verwoesten? Tussen de vlammen en rookzuilen zul je vast en zeker een ongewoon detail hebben opgemerkt: een schokkend roze substantie die door tankvliegtuigen wordt gespoten. Maar wat is het?

Het gaat om PHOS-CHEK LC95, een vlamvertrager op basis van ammoniumfosfaat die een fundamentele rol speelt in de strijd tegen de branden die Californië al dagen in spanning houden.

Deze stof, geproduceerd in een fabriek in Rancho Cucamongaten oosten van Los Angeles, werkt door een brandwerende barrière op de vegetatie te creërenwaardoor de verspreiding van vlammen wordt vertraagd en brandweerlieden de kans krijgen om in te grijpen.

Maar waarom roze?

Het is geen willekeurige keuze. “We hebben elke kleur van de regenboog getest en roze was veruit het meest zichtbaar“, legde hij uit Melissa Kimvice-president van onderzoek en ontwikkeling bij Perimeteroplossingenhet bedrijf dat PHOS-CHEK maakt. “En het is schattig!”.

Door de felle kleur kunnen tankerpiloten zien waar de vertrager al is gedropt, wat een grotere effectiviteit bij interventies garandeert. Maar wat zit er precies in deze “roze regen”?

Samenstelling en werkingsmechanisme

PHOS-CHEK is in wezen een meststof op basis van ammoniumfosfaatzoutenzoals ammoniumpolyfosfaat. In tegenstelling tot water verdampen deze zouten niet gemakkelijk en blijven ze langer op de vegetatie achter. Wanneer PHOS-CHEK in contact komt met vuur, reageren de fosfaten met plantaardige cellulose, het creëren van een koolstoflaag die voorkomt dat de brandstof vlam vat.

De originele PHOS-CHEK-formule het werd ongeveer 60 jaar geleden ontwikkeld en in de loop van de tijd heeft het verschillende wijzigingen ondergaan om de effectiviteit ervan te verbeteren en de impact op het milieu te verminderen. Tegenwoordig zijn er bijvoorbeeld formuleringen die geen blijvende vlekken achterlaten op huizen en auto’s.

Ondanks het nut ervan bij het bestrijden van branden brengt PHOS-CHEK ook enkele milieuproblemen met zich mee. Een studie getiteld “Metals in Wildfire Suppressants”, gepubliceerd in oktober 2024, benadrukte de aanwezigheid van zware metalen in de samenstelling ervan, zoals chroom, cadmium en vanadium. Deze metalen kunnen waterwegen verontreinigen en schade toebrengen aan de waterdieren. De studie schat dat sinds 2009 door het gebruik van vlamvertragers ongeveer 850.000 pond (ongeveer 385 ton) van deze chemicaliën in het milieu terecht is gekomen.

Bovendien is de effectiviteit van PHOS-CHEK niet altijd gegarandeerd. Het is afhankelijk van verschillende factoren, zoals de helling van het terrein, het type begroeiing, de weersomstandigheden en de aanwezigheid van teams op het terrein die kunnen ingrijpen na het vrijkomen van de brandvertrager. Timothy Ingalsbeeeen voormalig brandweerman en uitvoerend directeur van de non-profitorganisatie Brandweerlieden verenigd voor veiligheidEthics and Ecology, wees erop dat “luchtvertrager effectief is onder een beperkt aantal omstandigheden, en dat de kansen voor die omstandigheden elk jaar kleiner worden als gevolg van de klimaatverandering.”

Het gebruik van PHOS-CHEK en andere vlamvertragers is onderwerp van verhitte discussies onder milieudeskundigen, autoriteiten en fabrikanten. Terwijl brandweerlieden het belang van deze instrumenten voor het beschermen van levens en eigendommen benadrukken, roepen milieuactivisten op tot meer onderzoek naar de impact ervan op het milieu en de zoektocht naar groenere alternatieven. Andy Stahluitvoerend directeur van de milieugroep Bosdienstmedewerkers voor milieu-ethiekstelt dat “er geen wetenschappelijk bewijs is dat dit enig verschil maakt in de uitkomsten van natuurbranden. Het is alsof je geld uit vliegtuigen gooit, behalve dat het giftig is en je er niets van kunt kopen omdat het niet werkt“.