Al meer dan tien jaar herbergt schijnbaar anonieme landbouwgrond in het zuiden van Oostenrijk een geheim dat Europa vandaag de dag meer dan 6500 jaar terugvoert. In Rechnitz, een kleine gemeente in Burgenland, vlakbij de Hongaarse grens, hebben archeologen drie enorme ronde neolithische omheiningen opgegraven.Kreisgrabenanlagen) die bijna twee millennia ouder waren dan Stonehenge.
Deze bouwwerken, gedateerd tussen 4850 en 4500 v.Chr., openen een onverwacht venster op het Europese Neolithicum en laten zien hoe de eerste landbouwgemeenschappen van Midden-Europa in staat waren collectieve monumentale projecten te organiseren met een sociale en symbolische complexiteit waarvan tot voor kort werd gedacht dat deze exclusief was voor de mediterrane en Mesopotamische beschavingen.
In Rechnitz duiken de grootste neolithische cirkelvormige omheiningen op die ooit in Oostenrijk zijn gevonden
De opgravingen, gelanceerd als onderdeel van het regionale Masterplan Archäologie-programma, brachten drie cirkelvormige structuren aan het licht met een diameter van meer dan 100 meter, die aanvankelijk alleen zichtbaar waren dankzij geomagnetische onderzoeken en luchtfoto’s uitgevoerd tussen 2011 en 2017.
Bevestiging kwam met veldwerk, dat niet alleen de concentrische sloten en taluds aan het licht bracht, maar ook de overblijfselen van huizen, paalgaten, keramiek en gereedschappen, onmiskenbare tekenen van voortdurende neolithische nederzettingen. De gelijktijdige aanwezigheid van drie monumentale complexen op dezelfde plek maakt Rechnitz uniek in Midden-Europa, wat erop wijst dat het gebied een belangrijk ceremonieel en gemeenschapscentrum was.
Geleerden veronderstellen dat de ingangen van de structuren in lijn waren met astronomische verschijnselen zoals zonnewendes, een kenmerk dat al is gedocumenteerd op soortgelijke locaties zoals de Goseck Circle in Duitsland. Het zou dus geen kwestie zijn van vestingwerken, maar van plaatsen die verbonden zijn met collectieve rituelen, observatie van de hemel en vormen van gedeelde sociale organisatie.
Een ritueel, economisch en astronomisch centrum in het hart van het neolithische Europa
Het project, gecoördineerd door Archaeologie Burgenland in samenwerking met de Universiteit van Wenen en het gespecialiseerde bedrijf PANNARCH, rapporteerde bewijs van voortdurende frequentatie tussen het vroege en het midden-neolithicum.
Deze vondsten worden geplaatst in de context van de Neolithische Revolutie, de periode waarin Europese gemeenschappen het nomadisme achter zich lieten om zich te organiseren in stabiele nederzettingen gebaseerd op landbouw en veeteelt. De monumentale rotondes van Rechnitz lijken concrete symbolen van deze historische passage te vertegenwoordigen: gemeenschappelijke ruimtes gewijd aan ceremonies, observaties van de lucht en gemeenschapsactiviteiten, echte spirituele en sociale referentiepunten.
Naast de cirkelvormige monumenten zijn keramische gereedschappen, putten en agrarische sedimentmonsters gevonden die in Wenen zullen worden geanalyseerd met behulp van bioarcheologische en geologische technieken. Deze studies zullen ons in staat stellen landbouwpraktijken en de evolutie van het Burgenland-landschap meer dan zes millennia geleden te reconstrueren, en waardevolle gegevens te verschaffen over het beheer van hulpbronnen en de milieu-impact van de eerste boerengemeenschappen.
Van de archeologische vindplaats tot een bezoekbaar park
De regering van Burgenland heeft de oprichting aangekondigd van een bezoekerscentrum en een gereconstrueerd neolithisch dorp, waar mensen de technieken, gereedschappen en het dagelijkse leven van het 5e millennium voor Christus opnieuw kunnen beleven
Het gaat niet alleen om de bevordering van het toerisme: het toekomstige archeologische park zal ook een plaats zijn voor historisch en ecologisch onderwijs, met educatieve routes, activiteiten voor scholen en informatie-evenementen. Een project dat een pagina uit de Europese prehistorie voor het publiek toegankelijk zal maken, die eeuwenlang onder een paar centimeter landbouwgrond heeft gelegen.
Uiteindelijk herschrijft de ontdekking van Rechnitz niet op zichzelf de Europese geschiedenis, maar verrijkt deze met nieuwe en belangrijke nuances. Het laat zien dat landbouwgemeenschappen in het hart van Oostenrijk al 6.500 jaar geleden in staat waren grote collectieve werken te coördineren en monumentale tekens in het landschap te prenten die nog steeds vertellen over hun manier van leven en geloven.
Mogelijk bent u ook geïnteresseerd in:
