Uit een genetische studie van 2000 jaar oude skeletten blijkt dat gemeenschappen in Groot-Brittannië georganiseerd waren rond vrouwelijke bloedlijnen. Vrouwen erfden land en rijkdom en oefenden aanzienlijke sociale en politieke invloed uit, zoals ook wordt bevestigd door archeologische vondsten en Romeinse geschriften uit die tijd
Tweeduizend jaar geleden, in Groot-Brittannië uit de ijzertijd, vrouwen waren niet alleen moeders en echtgenotes, maar ook beheerders van het land en machthebbers. Nieuw onderzoek gepubliceerd in Nature op 15 januari onthult dat Keltische gemeenschappen georganiseerd waren rond vrouwelijke bloedlijnen, waarbij vrouwen land en rijkdom doorgaven aan hun dochters, wat de traditionele opvattingen van een door mannen gedomineerde samenleving uitdaagde.
Het onderzoek, uitgevoerd door Dr Lara Cassidy van Trinity College Dublin, is gebaseerd op DNA-analyse van 57 skeletten gevonden in Winterborne Kingstonin Dorset, behorend tot de Durotriges-stam (100 v.Chr. – 100 n.Chr.). De bevindingen laten een opvallende diversiteit zien in de Y-chromosomen, doorgegeven van vader op zoon, wat aangeeft dat mannen verhuisden om bij de families van hun vrouwen te gaan wonen. Integendeel, de meeste vrouwen hadden een gemeenschappelijke genetische oorsprongterug te voeren op één enkele voorouder die generaties eerder leefde.
Deze sociale organisatie, genaamd ‘matrilokaal’, het garandeerde vrouwen een solide gezinsondersteuningsnetwerk en een centrale rol bij de overdracht van rijkdom. De vrouwen bleven in hun geboortedorp, omringd door familieleden en vrienden, terwijl de mannen verhuisden en deel gingen uitmaken van de familie van hun vrouw.
De archeologische analyses uitgevoerd doorUniversiteit van Bournemouth bevestigen deze visie. Vrouwelijke graven versierd met waardevolle spullen geven dat aan rijkdom werd doorgegeven van moeder op dochter.
Deze bevindingen worden ook weerspiegeld in Romeinse geschriften uit die tijd waarin Britse vrouwen worden beschreven als machtiger en onafhankelijker dan hun Romeinse tegenhangers. in staat om eigendommen te bezitten, te scheiden en zelfs legers te leiden. “Het is interessant om op te merken – zo luidt het onderzoek – dat twee van de eerste geregistreerde Britse vorsten vrouwen waren, Cartimandua en Boudica, wat suggereert dat beide geslachten de hoogste politieke status konden bereiken.’ Maar voor de Romeinen, gewend aan een patriarchale samenleving, dit was een teken van barbarij.
Matrilokaliteit was tegenwoordig zeldzaam, maar was ook aanwezig in andere culturen uit het verleden. zoals de Akan in Ghana en de Cherokee in Noord-Amerika. Wetenschappers veronderstellen dat in het Groot-Brittannië uit de ijzertijd, dat werd gekenmerkt door frequente conflicten, de afwezigheid van mannen die betrokken waren bij oorlog de opkomst van matrilokale samenlevingen zou kunnen hebben bevorderd, waar vrouwen een prominentere rol speelden in het beheer van hulpbronnen en in de gemeenschap.
Dit soort sociale organisaties het zou de eenheid tussen naburige gemeenschappen kunnen bevorderenwaarbij vetes tussen groepen verwante mannen worden vermeden.
Onze nieuwe krant is uit! Felicitaties aan het hele team, vooral aan het personeel en de studenten @bournemouthuni die deze ongelooflijke plek al 15 jaar aan het opgraven zijn (en er valt nog veel meer te ontdekken!)
Wijdverbreide matrilokaliteit in Groot-Brittannië uit de ijzertijd – Up Na Mná 🙂https://t.co/OdQyQYR6nV
— Lara Cassidy (@_larsporsena) 15 januari 2025
De studie analyseerde ook de genetische diversiteit tussen verschillende gemeenschappen uit de ijzertijd in Groot-Brittannië, waarbij een fijnmazige geografische structuur en de aanwezigheid van verwantschapsnetwerken werden gevonden die zich over grote gebieden uitstrekten. Perifere regio’s, zoals Schotland en Cornwall, vertoonden een grotere genetische continuïteit met populaties uit de bronstijd, terwijl de zuidkust, blootgesteld aan meer contact met het continent, een grotere diversiteit vertoonde.
Deze bevindingen werpen een nieuw licht op de Brits-Keltische samenleving en onthullen een verleden waarin vrouwen geen marginale figuren waren actieve hoofdrolspelers in het sociale, economische en politieke leven. Hun invloed strekte zich uit van het beheer van land en hulpbronnen tot de overdracht van erfgoed en het opbouwen van verwantschapsnetwerken, waardoor de identiteit en geschiedenis van Keltische gemeenschappen vorm werd gegeven.
Het onderzoek van dr. Cassidy en haar collega’s betekent een grote doorbraak in het begrijpen van de rol van vrouwen in vroegere samenlevingen, waarbij traditionele interpretaties worden uitgedaagd en nieuwe perspectieven worden geopend op de geschiedenis van Groot-Brittannië en het oude Europa.