DE’plastic vervuiling het is een steeds groter wordende mondiale uitdaging, die Afrika niet spaart. Hoewel het continent slechts 5% van al het plastic in de wereld produceert, is het door de toename van het gebruik van materialen voor eenmalig gebruik het op één na meest vervuilde ter wereld. Geconfronteerd met deze noodsituatie leken onderzoekers van het International Center of Insect Physiology and Ecology (icipe) een innovatieve aanpak te hebben gevonden om het probleem aan te pakken.

Volgens een studie gepubliceerd in Wetenschappelijke rapporten waarvan we in feite al de larven hadden behandeld Alphitobius diaperinuseen donkere keversoort afkomstig uit Afrika, zijn daartoe in staat verbruiken tot 50% van het polystyreeneen soort plastic dat veel wordt gebruikt in wegwerpverpakkingen en containers.

Zo geloofden de onderzoekers dat ze tot een innovatieve oplossing voor het probleem van plasticvervuiling waren gekomen. Recente onderzoeken hebben echter aangetoond dat deze hoop misschien wel zo was misplaatst. Hoewel de larven van sommige soorten, zoals de wasrups (Mellonella-galerij), toonden het vermogen om plastic te “bijten”, de resultaten.

Het dieet was onhoudbaar voor hun stofwisseling

Rupsen, aangetrokken door de gelijkenis tussen plastic en was – een van hun natuurlijke voedselbronnen – hebben laten zien dat ze kunnen knagen aan materialen als polystyreen. Het echte probleem kwam echter naar voren toen we analyseerden wat er daarna overbleef: microplastics, fragmenten die nog kleiner en lastiger te hanteren zijn dan het oorspronkelijke materiaal.

Bovendien haalden deze insecten geen enkele voedingswaarde uit het plastic, waardoor het ‘dieet’ onhoudbaar voor hun stofwisseling. In de praktijk was plastic voor de rupsen als het eten van papier: het wordt ingenomen maar zonder dat het voordelen oplevert, noch voor hen, noch voor het milieu.

Biotechnologie-expert professor Gustav Vaaje-Kolstad wijst erop dat vroege studies niet nauwkeurig genoeg waren. Hij legde uit dat voor geldig onderzoek de resultaten dat moeten zijn herhaalbaar door andere onderzoekersmaar voor rupsen was dit niet het geval. En dus bleken de aanvankelijke verwachtingen overdreven. Desondanks hebben de onderzoeken aanleiding gegeven tot verder onderzoek om effectievere methoden voor de afbraak van plastic te ontwikkelen.

Het centrale probleem houdt verband met chemische structuur van kunststofsamengesteld uit lange ketens van moleculen die lijken op “parelkettingen”. Om deze materialen te recyclen, is het noodzakelijk om deze ketens in hun kleinste elementen op te delen, een proces dat nog steeds complex en duur is.

Vaaje-Kolstad blijft echter optimistisch over de toekomst. Hoewel rupsen misschien niet de ultieme oplossing zijn, blijven wetenschappers innovatieve manieren onderzoeken om plastic duurzaam af te breken. Het langetermijndoel is materialen produceren die gemakkelijk kunnen worden afgebroken en hergebruiktwaardoor de noodzaak om nieuw plastic te produceren afneemt.