Vandaag, 10 oktober, is het Werelddag voor de Geestelijke Gezondheid, een goede gelegenheid om na te denken over een realiteit die miljoenen mensen in Italië treft, maar waarover nog steeds te weinig en te laat wordt gesproken. De cijfers vertellen over een stille noodsituatie, bestaande uit angst, depressie, slapeloosheid, stress en een gevoel van verbijstering, die alle leeftijden over de hele linie treft, maar die onder jongeren steeds zorgwekkender trekken aanneemt.
Volgens de Mind Health-rapport 202428% van de Italianen lijdt aan psychische stoornissen of angststoornissen, een percentage dat in slechts twee jaar tijd met zes punten is gegroeid. Tegenwoordig leven er ongeveer 16 miljoen mensen met middelmatige of ernstige psychische problemen. Tot de meest voorkomende stoornissen behoren angst en depressie, die vaker voorkomen bij vrouwen en onder de 30 jaar.
Toch wendt slechts 15% van degenen die significante symptomen ervaren zich tot een psycholoog of psychiater. De anderen zwijgen, vaak uit angst voor een oordeel of vanwege economische en logistieke problemen. In een land waar psychologische zorg nog niet voor iedereen toegankelijk is, wordt hulp vragen een luxe.
Jongeren die steeds kwetsbaarder worden, maar niet in staat zijn dit te zeggen
Geestelijke nood onder jongeren moet nu gezien worden als een maatschappelijk vraagstuk. UNICEF-gegevens schatten dat één op de zeven adolescenten leeft met een diagnosticeerbare psychische stoornis. Volgens een recent onderzoek van de Autoriteit voor Kinderen en Adolescenten in Italië verklaart meer dan 51% van de studenten dat ze terugkerende angst of verdriet ervaren, bijna 50% voelt zich voortdurend moe en 46% klaagt over constante nervositeit.
Het beeld is helder: een hele generatie die zich overweldigd voelt, vaak alleen, maar niet in staat is om hulp te vragen.
Inspraak “Ik voel me slecht“Het blijft nog steeds een taboe. Ondanks de culturele vooruitgang en de groeiende gevoeligheid voor het onderwerp, blijft de overtuiging onder jongeren bestaan dat toegeven aan lijden gelijk staat aan het tonen van zwakte. De reden? Waarschijnlijk ligt dit in het feit dat de samenleving productiviteit, prestaties en constante aanwezigheid op sociale media blijft belonen. In deze context wordt het tonen van een barst een risico dat moet worden vermeden.
Veel kinderen zoeken, in plaats van met een volwassene of specialist te praten, troost online, in anonieme forums of communities. Het internet wordt zo zowel een toevluchtsoord als een valstrik: een plek waar je je minder alleen kunt voelen, maar ook waar je kunt omgaan met onbereikbare levensmodellen en oppervlakkige oordelen.
Het stigma dat zwaarder weegt dan de pijn
Stigma blijft het belangrijkste obstakel op de weg naar geestelijke gezondheid. Zelfs vandaag de dag zijn degenen die een psychiatrische diagnose krijgen of aan een therapeutische reis beginnen, bang voor de sociale gevolgen: geëtiketteerd, buitengesloten, overwogen worden.onstabielEn dit weerhoudt niet alleen degenen die lijden, maar ook gezinnen, die vaak moeite hebben om het probleem te accepteren of er openlijk over te praten.
De angst om beoordeeld of verkeerd begrepen te worden, om verteld te worden “wat je ook wilt, het is maar een periode“, dwingt velen hun ongemak te verbergen, waardoor het moment van de behandeling wordt uitgesteld. Maar hoe langer je wacht, hoe meer de pijn groeit en moeilijk te beheersen wordt.
Hulp vragen is echter een daad van bewustzijn, niet van kwetsbaarheid.
We hebben een culturele verandering nodig, niet alleen een gezondheidsverandering
Geestelijke gezondheid kan niet langer als een privéaangelegenheid worden behandeld. Laten we niet vergeten dat het een collectief probleem is, dat gezinnen, scholen, de arbeidswereld en instellingen betreft. De Agenda 2025 van het ministerie van Volksgezondheid belooft nieuwe investeringen en concrete maatregelen om de toegang tot psychologische diensten uit te breiden. Maar de fondsen en structuren zijn niet voldoende als de cultuur rond het onderwerp niet verandert.
We moeten leren over geestelijke gezondheid te praten zoals we over lichamelijke gezondheid praten. We hebben veilige plekken op scholen nodig, luisterplekken in buurten, campagnes die laten zien dat psychische problemen geen fout zijn, maar een onderdeel van het leven dat onder ogen kan worden gezien en genezen.
Inspraak “Ik ben ziek, ik heb hulp nodig“Het is geen mislukking. Het is een gebaar van moed, een eerste stap naar vrijheid.
Bronnen: Mind Health Report 2024 / UNICEF
