Een explosie van leven. Afrika geeft ons nog een ongelooflijke ontdekking. Er zijn 742 soorten planten, ongewervelde dieren, vissen, amfibieën, reptielen, vogels en zoogdieren geïdentificeerd die voorheen onbekend waren in de niet-inheemse wereld, waardoor de kostbare bibliotheek van het leven die we noemen wordt verrijkt biodiversiteit.
Dit belangrijke nieuws komt uit de “long van Afrika”, de Congobekkendankzij tien jaar onderzoek, uitgevoerd tussen 2013 en 2023 door honderden wetenschappers van universiteiten, natuurbeschermingsorganisaties en onderzoeksinstituten over de hele wereld. Het resultaat van deze tienjarige inzet wordt verteld in het nieuwe rapport ‘New Life in the Congo Basin: a Decade of Species Discoveries (2013 – 2023)’, dat ons eraan herinnert hoe belangrijk en noodzakelijk het is om een van de meest vitale en kwetsbare ecosystemen ter wereld.
Een decennium van ‘ontdekkingen’
Het Congobekken strekt zich uit over zes landen: Kameroen, Centraal-Afrikaanse Republiek, Democratische Republiek Congo, Equatoriaal-Guinea, Gabon en Republiek Congo.
Gabon en de Democratische Republiek Congo leiden de ontdekkingen met respectievelijk 262 en 259 soorten. Dit ongelooflijke aantal omvat 430 planten, 140 ongewervelde dieren, 2 nieuwe vogels en 10 zoogdieren. Onder de laatste valt het op de Lesula-aapde tweede nieuwe soort Afrikaanse aap die sinds 1984 is ontdekt.
Het onderzoeksteam identificeerde ook 22 nieuwe amfibieën, waaronder de Congolese reuzenpad (Sclerophrys channingi) die de Gabonese adder imiteert om te overleven, en 42 reptielen. Van bijzonder belang zijn de dunsnuitkrokodil van Centraal-Afrika (Mecistops leptorhynchus), die door genetische analyse als een op zichzelf staande soort is onderscheiden.
De 430 nieuwe plantensoorten zijn er ook bij varens en bloeiende planten. Valt op Sirdavidia soleannonawiens naam een eerbetoon is aan Sir David Attenborough. Het Congobekken herbergt duizenden plantensoorten, waarvan meer dan 30% endemisch is voor de regio.
Een bedreigd ecosysteem
WWF werkt actief in vijf van de zes landen in het Congobekken om dit vitale ecosysteem, dat wordt bedreigd door de uitbreiding van het Congobekken, te beschermen intensieve landbouwactiviteitende houtindustrie en de aanleg van infrastructuur, die het bos aantasten.
Daar illegale jachtBovendien decimeert het wilde dierenpopulaties, waardoor iconische soorten zoals bosolifanten en mensapen in gevaar komen. DE klimaatveranderingenmet de stijging van de temperaturen en de variatie in regenvalregimes, veranderen de balans van het ecosysteem. Ook extractieve activiteita en de uitbreiding van menselijke nederzettingen dragen ertoe bij dat de biodiversiteit van het Congobekken in gevaar komt.
De cruciale rol van het Congobekken voor het klimaat
Het Congobekken, dat zich over 200 miljoen hectare uitstrekt, is een groene reus speelt een fundamentele rol bij het reguleren van het mondiale klimaat. Het omvat het grootste tropische veengebied ter wereld en is de grootste koolstofput ter wereld, die meer koolstofdioxide absorbeert dan het Amazonegebied. Zijn regenwoud biedt voedselzekerheid en essentiële hulpbronnen voor meer dan 75 miljoen mensenfungeert als een kritieke habitat voor talrijke bedreigde diersoorten en helpt de gevolgen van klimaatverandering te verzachten.
Een oproep tot natuurbehoud
“Het Congobekken is niet alleen een toevluchtsoord van biodiversiteit, maar is essentieel voor het welzijn van meer dan 75 miljoen mensen die afhankelijk zijn van de hulpbronnen voor voedsel, water, onderdak en zelfs culturele identiteit”, zei hij Martin KabaluapaRegionaal directeur van WWF voor het Congobekken. “Dit rapport is een oproep tot actie voor regeringen, milieuactivisten en gemeenschappen. We moeten samenwerken om dit onvervangbare natuurlijke erfgoed te beschermen. Hoewel we deze ontdekkingen vieren, erkennen we ook de implicaties ervan de dringende verantwoordelijkheid om deze vitale ecosystemen te beschermen”.
“Onze toewijding aan het Congobekken is constant”, voegde hij eraan toe Jaap van der Waardeverantwoordelijk voor het behoud van het Congobekken van WWF International. “WWF werkt samen met overheden, partnerorganisaties, lokale gemeenschappen en inheemse groepen om deze ecosystemen te beschermen. Van biomonitoringprogramma’s tot FSC-certificering van houtkapconcessies, ons doel is ervoor te zorgen dat toekomstige generaties kunnen leven de wonderen van het Congobekken”.
Het rapport viert ook de rol van inheemse kennis bij natuurbehoud. “Eeuwenlang hebben inheemse gemeenschappen in harmonie met bossen geleefd. Erkenning van hun kennis is een integraal onderdeel van het succes van natuurbehoud”, zei hij Moise Konocoördinator inheemse bevolking voor WWF Kameroen. “Het is van cruciaal belang dat hun stemmen en rechten worden gerespecteerd als beheerders van dit land.”
WWF roept op tot dringende actie om de unieke en bedreigde biodiversiteit van het Congobekken te beschermen. De regeringen van de regio hebben hiermee ingestemd tegen 2030 30% van hun land onder een of andere vorm van bescherming brengen en WWF ondersteunt hen bij het identificeren van prioritaire gebieden en de beste acties om deze effectief te beschermen.