Het is gemakkelijk om het niet op te merken, we zijn nu gewend. Nog een rotonde, een logistiek magazijn aan de rand van een veld, een verharde secundaire weg in een handvol uren en beschikbaar voor verkeer over een paar dagen. Maar het is zo, meter na Metro, dat deItalië heeft in slechts 18 jaar meer dan 43.500 hectare natuurlijk land verloren. Het is een langzaam, alomtegenwoordig fenomeen, waarmee we niet veel aandacht besteden. Toch is de impact ervan diepgaand: het brengt de veiligheid van het grondgebied, de kwaliteit van de lucht, de beschikbaarheid van water en de stabiliteit van het klimaat in gevaar.

Toont hem duidelijk deATLAS 2025 “Territories in transformatie”gepubliceerd door ISPRAhet hoger instituut voor milieubescherming en onderzoek. Dit zijn niet alleen satellietfoto’s of cijfers in de tabel: het is een X -Ray in ons land, die vertelt hoe, waar en waarom het grondgebied wordt getransformeerd. De kaart bijgewerkt tot 2023 is duidelijk: 7.16% van Italië wordt nu bedekt door cement of asfalt. Een trend die geen teken van omkering vertoont, ondanks de milieubeperkingen en Europese doelstellingen.

Infrastructuur en logistiek slepen de transformatie

Een van de onderscheidende elementen van Atlas ISPRA is het vermogen om de factoren in kaart te brengen die het bodemverbruik in hoge resolutie duwen. Bouwplaatsen, logistieke centra en energiefabriek Ze behoren tegenwoordig tot de belangrijkste verantwoordelijke voor het verlies van natuurlijke en landbouwoppervlakken.

In de twee jaar pas 2022-2023 zijn er 5.117 hectare geërodeerde grond uit infrastructuur. Emblematische voorbeelden zijn het besef, in de gemeente Anzola (Bo), van een logistieke pool van meer dan 15 hectare. De logistieke polen in de periode 2006-2023 hebben 5.606 hectare van het grondgebied verwijderd, waarvan slechts 504 in het afgelopen jaar.

Zelfs fotovoltaïsche systemen op de grond, terwijl ze een pijler van de ecologische overgang vertegenwoordigen, dragen bij aan het waterdichtingsproces: van 2006 tot vandaag zijn 16.149 hectare bezet door deze structuren, met een toename van 421 hectare in 2023.

Op nationaal niveau heeft elk Italiaans vandaag 365,7 vierkante meter grond “verloren”, met een toename van 1,09 m² alleen in het afgelopen jaar. Een stille, maar constante groei.

Rome: tussen uitbreiding en heroverweging

Een centraal hoofdstuk van de Atlante is gewijd aan de gemeente Romedat wordt bevestigd als een emblematisch argument voor complexiteit, uitbreiding en effecten. Met zijn 1.287 km² is Rome de meest uitgestrekte stad in Italië en de Europese Unie. Een kwart van dit oppervlak – ongeveer 320 km² – is al verstedelijkt of waterdicht.

Tussen 2006 en 2021 was volgens ISPRA het bodemverbruik in Rome bijna gehalveerd, wat een breuk in expansie rapporteerde. Maar de trend is omgekeerd. In 2023 werden slechts 65 hectare grond geconsumeerd in nieuwe gebouwen en infrastructuren, waaraan 52,6 hectare werd toegevoegd in 2024. Meer dan 117 hectare in twee jaar, met interventies geconcentreerd in de buitenwijken en gebieden rond de grote wegassen.

Het rapport rapporteert ook gevoelige gebieden voor hydrogeologisch risico dat betrokken is bij de nieuwe ontwikkelingen en onderstreept hoe deze uitbreiding zorgvuldig moet worden gecontroleerd. Rome host echter ook Sommige renaturalisatieprojectennog steeds sporadisch maar belangrijk, die getuigen van de concrete mogelijkheid om bodem- en ecosysteemdiensten te herstellen. Een cruciale uitdaging voor een kapitaal dat stedelijke ontwikkeling en veerkracht wil combineren.

Territoriale ongelijkheden en kwetsbaarheid van het milieu

Bodemconsumptie heeft geen invloed op alle regio’s op dezelfde manier. De meest verstedelijkte – Lombardije (12,19%), Veneto (11,86%), Campania (10,57%) ED Emilia-Romagna (8,91%) – Ze registreren de hoogste niveaus. In slechts 2023 voegde Lombardy 728 hectare nieuwe kunstmatige oppervlakken toe, Veneto 609, Campania 616 en Emilia-Romagna 735.

Het fenomeen richt zich in de vlaktes, waar 74,2% van het totale landverbruik geconcentreerd is. Zelfs de hydraulische gevarengebieden, die het risico lopen op overstromingen, hebben alleen in 2023 de transformatie van meer dan 1.100 hectare gezien, in tegenstelling tot de milieuveiligheidsindicaties.

De Italiaanse kusten: een fragiele en vergeten front

Een ander kritisch front, vaak verwaarloosd, wordt vertegenwoordigd door de kustgebieden. Tussen 2006 en 2023 verloor de eerste 10 km van de kustlijn 33.078 hectare grond, met een percentage gecompromitteerd oppervlak gelijk aan 24,3% van de gehele kustband.

Deze gebieden, vaak met een hoge biodiversiteit en toeristische aantrekkelijkheid, behoren tegenwoordig een van de meesten blootgesteld aan klimatologische risico’s zoals mariene erosie en zeeniveau verhogen. Hun progressieve kunstmatigheid vermindert het vermogen om extreme gebeurtenissen te absorberen en compromitteert de ecologische functie.

Bodem en klimaat: een onafscheidelijke link

De grond is een van de pijlers van klimatologische en ecologische stabiliteit. Wanneer het waterdicht is, verliest het het vermogen om regenwater te absorberen, waardoor het risico op aardverschuivingen, overstromingen en woestijnvorming toeneemt. Bovendien is de transformatie van natuurlijke oppervlakken in kunstmatige oppervlakken Vermindert de koolstofopslagcapaciteithet verergeren van het broeikaseffect.

In stedelijke gebieden documenteert ISPRA ook de verergering van het fenomeen van Warmte -eilandengekoppeld aan de afwezigheid van vegetatie.

Herstel: Italië is laat op de EU -doelstellingen

Daar Natuurherstelregelgeving Van de Europese Unie vereist dat de lidstaten ten minste 30% van de terrestrische en mariene gebieden herstelt die tegen 2030 zijn afgebroken. De Atlas ISPRA biedt technische hulpmiddelen om het territorium in kaart te brengen, te meten en te controleren, maar de gegevens zijn niet bemoedigend: de netto -consumptie van land gaat door op het ritme van meer dan 70 km² per jaar, waardoor het moeilijk is om Europese deadlines te respecteren.