Tegenwoordig, ter wereld in de herinnering aan de slachtoffers van asbest, mengt de pijn zich met de stilte van degenen die het niet meer kunnen vertellen. Ik ben Meer dan 200.000 doden die elk jaar in de wereld worden geschatvolgens de VN. Een indrukwekkend figuur – en wijd onderschat, omdat zoveel staten er eenvoudig voor kiezen om niet te zien, niet te tellen, niet registreren.
In Italië, eerst in Europa door het aantal sterfgevallen veroorzaakt door blootstelling aan asbest, is de wond nog open: 7.000 doden pas in het afgelopen jaar. Gezichten, verhalen, gebroken families. Geen abstracte cijfers, maar een modern bloedbad verborgen achter de normaliteit van scholen, ziekenhuizen, huizen.
De asbest, sinds 1992 officieel verboden in Italië, heeft Italië niet echt verboden.
“Deze dag is niet alleen geheugen. Het is een kreet. Het is een verwijzing naar verantwoordelijkheid, sanering, gerechtigheid”, hekelt Ezio Bonanni, president van deNational Asbestos Observatory (Ona). “Het is niet langer acceptabel dan winst en lobby vertraagt een essentiële terugwinning voor ons land”.
Volgens de ONA zijn er in Italië ongeveer 1 miljoen sites en micro -sites met asbestmaar de officieel gecensureerde zijn slechts 100.000. De miljoenen vierkante meter daken en dekens zijn nog steeds doordrenkt van moordende vezels, 40 miljoen ton verontreinigde materialen die al tientallen jaren wachten, zijn verwijderd.
Op scholen, in ziekenhuizen, zelfs in kleuterscholen, kunt u nog steeds asbestpoeder ademen. Ondertussen komen er nieuwe diagnoses aan: vier nieuwe gevallen van mesothelioom pas de afgelopen weken tussen leraren.
De verborgen kaart van de tragedie
Achter elke statistieken is er een gezicht. Een gezin. Een leegte die verbreedt.
In slechts 2024 ontvingen in Italië meer dan 2.000 mensen een diagnose van mesothelioom, een meedogenloze kanker die weinig mogelijkheden achterlaat: 93% sterfte binnen vijf jaar. Naast hen hebben nog eens 4.000 een longkanker ontwikkeld voor het ademen van asbestpoeder: bijna negen van de tien zullen de periode van vijf jaar niet overschrijden. En nogmaals, 600 nieuwe slachtoffers van asbestose, een ziekte die langzaam de longen stikt. En meer dan 10.000 gevallen van pleurale platen, fibrose, inspecties: aandoeningen die niet altijd doden, maar die het leven voor altijd markeren.
Toch vertellen deze cijfers slechts een deel van de waarheid.
Omdat slechts enkele ziekten worden geteld in de officiële statistieken van de VN, negeert het negeren van de lange golf van asbest: tumoren van het strottenhoofd, keel, maag, dikke darm, eierstokken.
Een horrorcatalogus die de wetenschap heeft gedocumenteerd (IARC), maar die we vaak niet willen zien.
En terwijl de doden zich ophopen, stroomt onder onze voeten een vervallen waternetwerk: 300.000 kilometer pijpen gemaakt met asbestcement. Onzichtbaar, maar potentieel dodelijk.
Italië gebroken door asbest
Niet alle regio’s lijden op dezelfde manier.
In Lombardijemeer dan 2.000 doden zijn geregistreerd in één jaar, alleen de helft duizend alleen voor mesothelioom.
Volgt de Piedmontmet ongeveer 1.000 doden, terwijl Emilia-Romagna (660), Ligurië (600) e Lazio (500) Andere uitbraken van pijn worden bevestigd.
Er zijn echter tekenen van hoop. Sommige regio’s bewegen: Lombardije begeleidt de terugwinning met meer dan een derde van het nationale totaal, de Friuli Venezia Giulia Het valt op als een deugdzaam model met meer dan 18 miljoen euro voor verwijderingsinterventies van 2017 tot 2023, terwijl voor de periode van drie jaar 202-2026 een extra 2,8 miljoen euro werd toegewezen.
Maar de rest van het land regelt, verpletterd door bureaucratie, tekortkomingen van fondsen, politieke onverschilligheid.
De grenzen van een wereldwijde strijd
Meer dan dertig jaar na het verbieden van asbest in Italië blijft de wereld gevaarlijk verdeeld.
Slechts 62 landen hebben asbest verboden.
Rusland, India, China – drie goedkope reuzen – blijven het produceren, verkopen en zelfs exporteren.
Het gebeurt dus dat vliegtuigen met genavigeerde asbestcomponenten op onze luchthavens, die onzichtbare vezels op het circuit verspreiden. En dat vervuilde goederen nog steeds onze grenzen overschrijden.
Tegenwoordig gaan onze gedachten naar de “onzichtbare gevallen” van asbest, waarbij ze zich herinneren dat elk terugwinningsgebouw, elke kilometer van gerestaureerd waternetwerk, elk item dat tegen stilte stijgt, levens kan redden.
