Stel je een slapende reus voor die met een schok wakker wordt, zwaar ademhaalt en hoge koorts heeft. Dit is het beeld van het huidige Noordpoolgebied, een duizend jaar oud ecosysteem in doodsangst dat, van Siberië tot Alaska, tot aan Canada, dreigt te veranderen in een klimaatnachtmerrie voor de hele planeet. het aanwakkeren van de spiraal van de opwarming van de aarde. Dit blijkt uit een nieuwe studie gepubliceerd in Nature Climate Change.
Permafrost, de laag van voortdurend bevroren grond die het heeft enorme hoeveelheden koolstof opgeslagenbezwijkt onder de gevolgen van de opwarming van de aarde, het vrijgeven van broeikasgassen in de atmosfeer wat verwoestende gevolgen zou kunnen hebben.
Millennia lang, Arctische terrestrische ecosystemen, zoals toendra, boreale bossen en wetlandshebben in feite gefunctioneerd als een natuurlijke koolstofput, waarbij grote hoeveelheden potentiële emissies in de permafrost worden vastgehouden. Maar de opwarming van de aarde, en in het bijzonder een van de gevolgen daarvan, branden, veranderen de kaarten op tafel.
De studie, gebaseerd op monitoringgegevens van 200 locaties tussen 1990 en 2020, laat zien hoe de snelle opwarming de ecosystemen in het Noordpoolgebied verandert, waardoor er CO2 in de atmosfeer vrijkomt. “Dit is de eerste keer dat we deze verandering op zo’n grote schaal zien, cumulatief over de toendra”, zegt hij in het rapport. Sue Natalico-auteur van de studie en onderzoeker bij de Woodwell Klimaatonderzoekscentrum. “Het is een behoorlijk groot ding.”
Volgens de studie is ruim een derde (34%) van het Arctisch-Boreale gebied nu een bron van koolstof voor de atmosfeer. Dit betekent dat het Noordpoolgebied meer CO2 uitstoot dan het absorbeertwaardoor de klimaatbalans van de planeet in gevaar komt. En de situatie is nog zorgwekkenderen emissies als gevolg van bosbranden worden in aanmerking genomendie steeds vaker voorkomt en intenser wordt als gevolg van de opwarming van de aarde. Door deze gegevens op te nemen, het percentage van het Noordpoolgebied dat als bron van CO2 dient stijgt naar 40%.
“Op sommige plaatsen, zoals in het binnenland van Alaska, groeien planten meer als de permafrost smelt, dus soms een toename van de koolstofopslag kan worden bereikt“, legt Natali uit. “Maar de permafrost blijft smelten en microben nemen het over. Er zit een grote koolstofplas in de bodem en je ziet dingen zoals het instorten van de bodem. Je kunt de veranderingen in het landschap visueel zien.”
“Er is sprake van een koolstofbelasting in de Arctische bodem”, zegt Anna Virkkala, hoofdauteur van het onderzoek. “Dat is bijna de helft van de koolstofvoorraad in de bodem van de aarde. Het is veel meer dan wat er in de atmosfeer zit. Er is een enorme potentiële reserve die idealiter in de grond moet blijven“.
Maar naarmate de temperatuur stijgt, ontdooit de permafrost en komt organisch materiaal dat daarin opgesloten zit beschikbaar voor microbiële afbraak, waardoor CO2 in de atmosfeer vrijkomt. “Dit is de permafrost-koolstoffeedbackwat hier de belangrijkste drijfveer is”, legt Virkkala uit.
De studie komt in een tijd van groeiende bezorgdheid over de natuurlijke koolstofputten van de planeet, zoals oceanen en bossen, die ongeveer de helft van de menselijke uitstoot absorberen. Maar deze bronnen staan onder druk door de opwarming van de aarde, en hun verzwakking zou de klimaatverandering verder kunnen versnellen.
